|
De
historie van de gebruikswaarde van de Duitse Herdershond
© overgenomen uit Hondensport & Sporthonden editie 1999-1 Grondlegger van het gebruikshondenras de Duitse Herdershond en oprichter van de SV is Max Emil Friederich von Stephanitz (1864-1936). Von Stephanitz had een grote liefde voor dieren en hun gebruikswaarde. Na zijn schooltijd wilde hij landbouwer worden, maar zijn ouders gaven er de voorkeur aan dat hij legerofficier zou worden en hun wil was toen nog wet. Von Stephanitz werd gestationeerd in Berlijn en tot zijn geluk In de buurt van de Faculteit voor Diergeneeskunde van de Universiteit van Berlijn. Dankzij zijn grote interesse in de gebruikswaarde van honden deed hij daar de nodige kennis op die hem later van groot nut was bij het fokken van de ideale gebruikshond. Von Stephanitz maakte behoorlijke carrière in het leger en werd al snel bevorderd tot Rittmeister, vanaf die tijd ging hij door het leven als Rittmeister von Stephanitz. Zijn liefde voor de gebruiks waarde werd het ideaal van de Rittmeister en hij bestudeerde honden die bij kuddes hun werk deden en die bij het leger werden ingezet als schutzhond en als postbode. Rond 1900 waren er verschillende varianten van de Duitse Herdershond. Von Stephanitz vond zijn ideale hond op 8 april 1899 op een tentoonstelling voor Herdengebrauchshunde (hgh) te Frankfurt. Deze hond had wat een ideale gebruikshond nodig heeft : temperament en fuhrerharte, met een middelgrote bouw en geen overdreven hoekingen. Ook de latere mede-oprichter van de SV Arthur Meyer was het met de Rittmeister eens en men besloot de hond aan te kopen.Deze hond heette Hektor Linksrhein en werd 14 dagen later op 22 april 1899 door de Rittmeister uitgebracht op een tentoonstelling in Karlsruhe onder de naam Horand vom Grafrath genoemd naar de woonplaats van de Rittmeister Op diezelfde dag werd door von Stephanitz, Meyer en 13 andere gepassioneerde gebruikshondenvrienden de SV opgericht. Op de ledenvergadering in september 1899 voorgezeten door von Stephanitz namen 60 leden de rasstandaard van de Duitse Herdershond unaniem aan. Op 12 mei 1900 werd het Fokregister (Zuchtbuch) goedgekeurd met als stamvader van onze huidige Duitse Herdershond Horand vom Grafrath met SZ-nummer 01. (zie foto rechts) In het eerste Zuchtbuch stonden de eerste 750 Duitse Herdershonden, sommigen zelfs met foto. Zij werden ieder apart beschreven op leeftijd. Afstamming, haartype, kleur, herdentatigkeit, exterieur, fokker en eigenaar. Van deze 750 honden waren er 607 wolfsgrauw: 81% !! In de jaren 50 en 60 waren er nog verschillende grauwe gebruikshondenkennels vertegenwoordigd op de Hauptzuchtschau, zoals v. Johannishauch, v. Stuhrigau, v. Brombergchen, v. Busecker Schloss en v. Haus Knufken. Waar zijn ze gebleven??? Grauwe reuen, zoals Nico v. Haus Beck en Bert v. Haus Knufken, hebben toch een stempel op het ras gedrukt. Zij kwamen zowel voor op de stambomen van de africhters als op die van de exterieurliefhebbers, net zoals de zwartgele reuen Arno v. Haus Schwingel en het B-nest vom Lierberg. Waar zijn ze gebleven ............ In de jaren 60 waren in Nederland de wolfsgrauwe honden erg populair, met name op africhtingsgebied. Een bekende kennel is Van Zunderland. Deze honden domineerden op vele nationale en internationale evenementen, waaronder het EK. De stamhouder van deze honden, Edo von wallensteinpark (SCHH III, FH, Int), viel buiten de zgn. Hochzucht (fok gericht op exterieur). De wereldbekende kennel v. Busecker Schloss heeft op internationaal niveau veel bijgedragen aan de wolfsgrauwe herdershond en zijn gebruiks waarde. In die tijd was er een sterk verband tussen de wolfsgrauwe kleur en goede karaktereigenschappen, een bekende dominante grauwe werkbloedlijn was die over de hond Armin v. Salon. Deze had een bekende zoon Hektor v. Busecker Schloss. Een dochter hieruit, Deija Distelrasen (hgh), bracht de bekende wolfsgrauwe hond Bert v. Haus Knufken. Deze blonk uit in zowel karakter als exterieur. Hij behaalde zelfs het predikaat auslese, Harras, de broer van Hektor, bracht via zijn dochter uri v. Busecker Schloss de bekende Pollux v. Busecker Schloss. Ook deze blonk uit in vererving van de wolfsgrauwe kleur en zijn karakter. Een bekende hond die uit de Armin v. Salon-lijn voortkwam is Griff v. Bungalow (niet wolfsgrauw, maar had wel grauwe verwanten; Europasieger in 1973). Nog twee zeer bekende, wolfsgrauwe. nakomelingen van Armin zijn Edo v.d. Helgenhôhe (5-voudig deelnemer BSP) en Berry v. Wolfskraal, een kleine reu (61cm) met een groot karakter. Oudere duitse fokkers spreken er nog met veel lof over en hebben er spijt van dat ze Berry - vanwege zijn geringe grootte - niet in de fokkerij hebben gebruikt. De kennel v. Stahlhammer was ook geen onbekende in die tijd. Deze fokte zijn grauwe honden via de bloedlijn Claudius Hain, enkele bekende honden waren Kerry en Rocco Stahlhammer, met als zonen het a-nest Neffletal (BSP) respectievelijk Fang Stahlhammer (BSP). Enkele wolfsgrauwe honden die momenteel nog veel in de gebruikshondenfokkerij voorkomen zijn Harro aus der Lechrainstadt, Ferro v. Zeuterner Himmelreich, Arek v. Stoffelblick en Sagus v. Busecker Schloss. De kennel v. Tiekerhook is met deze reu erg succesvol geweest (L-nest met veel KNPV- nakomelingen). Een bekende Oostduitse hond, Robby v. Glockeneck, heeft in onze nationale fokkerij veel goede nakomelingen gebracht, zoals het bekende V-nest v. Blitsaerd (diverse honden op nationaal en internationaal topniveau). Deze had ook aan moederszijde zeer interessante verervers. Robby bracht het G-nest van Haus Larwin en via het V-nest v. Blitsaerd de bekende wereldkampioen Orry v. Haus Antverpa. De honden uit de zgn. Hochzucht (exterieurfok) van die tijd waren Quanto v.d. Wienerau (VA), Canto v.d. Wienerau, Marko v. Cellerland (Sieger 72) en Mutz v.d. Pelztierfarm. Van deze bloedlijnen wordt in de huidige hochzucht nog steeds gebruik gemaakt. Het zijn natuurlijk niet alleen maar wolfsgrauwe honden die goede karakters hebben gebracht. Via Vello Sieben Faulen, een omstreden hond vanwege zijn 67 cm grootte en slechte kleur, was maar een keer aangekeurd en verloor dit later op zijn grootte. Maar zijn vererving was ondanks deze fouten enorm. Hij bracht verscheidene VA-honden, waaronder de voor de africhters bekende gebroeders v. Lierberg. Bodo v. Lierberg va-7 in 1966, Sieger in 1967, en na zijn verkoop naar Amerika ook nog Amerikaans kampioen. Broer Bandit kreeg in Denemarken de internationale FCI-titel en werd op 8-jarige leeftijd naar Engeland verkocht. Het meest opvallende aan deze hond was dat deze geen masker had. De bekendste vererver van het B-nest v. Lierberg, Bernd, werd VA-3. Een bekende nakomeling van Bernd was de legendarische lgnaz v. Oberscholvernerweg, ook een topvererver. De aankeuring van Ignaz verliep moeizaam. Maar uiteindelijk lukte het de 4e keer mede op grond van zijn uitzonderlijke prestaties en goede vererving (hij had enkel in eigen huis, gedekt, Kennel v. Haardblick). Ignaz was in totaal 5 keer op de BSP en in Essen zelfs met 5 van zijn zonen, allen uit de kennel v. Haardblick met als bekendste Cherry v. Haardblick. Deze hond draaide zowel de SCHH-BSP als de diensthonden-BSP en werd bovendien als praktijkhond ingezet. Het politiehondencorps Dusseldorf bestond grotendeels uit Ignaz-nakomelingen. In Nederland was de bekendste Ignaz-nakomeling Natz v. Haardblick (IAK). Natz komt o.a. voor in de moederlijn van het bekende V-nest v. Blitsaerd samen met de zwartgele reu Ziggo v. Bungalow (bsp). Nog een bekende nakomeling van Ignaz is Gundo v. Lierberg (BSP). Deze had in Nederland als bekendste telg Cindy v. Midden Zeeland, die op haar beurt ook weer hele goede nakomelingen bracht, bijv. Festa v. Midden Zeeland (ook weer een goede; vererfster). Enkele bekende zwartgele honden die in de huidige fokkerij nog veel voorkomen zijn Greif zum Lahntal, die goed vererft in Nederland ( bijv. Rick v. Tiekerhook, Nederlands Kampioen die op zijn beurt ook weer goede nakomelingen bracht), Gildo Korbelbach (BSP), Mink v. Haus Wittfeld (BSP; moederszijde Ignaz en vaderszijde Greif), Xando v. Karthago (BSP), Ax Schindergraben, Seffe-Sirk v. Busecker Schloss en Drigon Fohrmanshof. Huidige kennels maken veel combinaties met zowel wolfsgrauwe als zwartgele honden, bijv. C- en J-nest v. Grauen-Stahlhammer en D-Nest v. Tiekerhook. Het zou in het gedachtengoed van von Stephanitz passen als deze verervingen zich zouden doorzetten in het belang van onze gebruikshond de Duitse Herdershond, waarvan wij de gebruikswaarde hoog in het vaandel dragen. Momenteel is het zo dat bij de fokgeschiktheidskeuringen de nadruk meer op het exterieur is komen te liggen dan op de oorspronkelijke gebruiks waarde, waardoor de oorspronkelijke gebruikshond op termijn van de fok wordt uitgesloten. © Hondensport & Sporthonden (1999) oorspronkelijk artikel in 1999 was voorzien van aanvullend fotomateriaal- |
Horand vom Grafrath, de eerste Duitse Herder met stamboom (sz 01)
Fero vom Zeutener Himmelreich, een zeer succesvolle vererver !
Troll v.d. Bose Nachbarschaft, zoon van Fero vom Zeutener Himmelreich
Robby v. Glockeneck, verever van o.a. het bekende V-nest van Blitsaerd en G-nest van Haus Larwin
Sagus v. Busecker Schloss
Harro aus der Lechrainstadt
|
